TY - JOUR ID - 251615 TI - اشیاء روزمره یا اسباب تجمّل: دوگانگی مفهوم اشیاء صناعی در متون دوران اسلامی JO - رهپویه هنرهای صناعی JA - RAC LA - fa SN - 2821-0352 AU - کاووسی, ولی الله AD - استادیار پژوهشی بنیاد دایرةالمعارف اسلامی Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 1 IS - 2 SP - 75 EP - 86 KW - اشیاء صناعی KW - اشیاء روزمره KW - اسباب تجمّل KW - متون کهن KW - هنر دوران اسلامی KW - هنرهای صناعی DO - 10.22034/rac.2023.251615 N2 - دست‌ساخته‌های صناعتگران دوران اسلامی که امروز از آثار اصیل هنر اسلامی به شمار می‌آیند، در منابع متقدم از دو منظر متفاوت یاد شده‌اند؛ یکی ناظر بر وجه کاربردی آنها در زندگی عموم مردم و دیگری به اعتبار وجه زینتی و تجمّلی آنها در گنجینه‌های اغنیا. این تعابیر دوگانه در نوشته‌های بعضی از متفکران پیشین جهان اسلام اساس دسته‌بندی‌‌ صناعات دستی به دو گروه ضروری و تجملی شده است. هدف از این نوشتار نزدیک شدن به فهم گذشتگان از آثار صناعی، از راه جست‌وجوی این اشیاء و صناعات سازندۀ آنها در متون کهن است. نتیجۀ کار نشان می‌دهد اشیائی که امروز آثار هنرهای صناعی شناخته می‌شوند، از گروه دوم‌اند؛ اما این شأن هنری برآمده از نگاه امروزی نیست، بلکه آنها نزد سازندگان و صاحبان اصلی خود نیز ارج و اعتباری فراتر از وجه کاربردی‌شان داشته‌اند‌ و در جایگاه شاهکارهایی نفیس قدر می‌دیده و به‌نیکی نگهداری می‌شده‌اند. از سوی دیگر، اشیاء روزمره نیز منزلت خود را داشته و هرگز از کانون توجه اهل تفکر دور نبوده‌اند.  UR - https://rac.soore.ac.ir/article_251615.html L1 - https://rac.soore.ac.ir/article_251615_4d8133160ec4ed024091dcfd365dfcfb.pdf ER -